Spelbeschrijvingen

De Veilingmeesters van Amsterdam / The Merchants of Amsterdam / Die Kaufleute von Amsterdam

Introductie: Het spel speelt zich af in de 17e eeuw, waarin Amsterdam een rijke handelsstad was. De spelers vertegenwoordigen koopmansfamilies en proberen mee te profiteren van deze groeiende rijkdom, door de handel met overzeese koloniën. Op de goederenmarkt worden suiker, edelstenen, specerijen en zijde verhandeld. De spelers proberen deze goederenmarkt te beheersen door panden in Amsterdam te bouwen en handelsposten in de koloniën te stichten. Tijdens het spel wordt op diverse momenten geld uitgekeerd aan de koopmansfamilies die het op de verschillende gebieden het beste doen. Het spel maakt gebruik van een speciale veilingklok waarmee de veiling per afslag wordt gesimuleerd. De prijs daalt totdat een van de spelers de prijs geschikt vindt.

de veiling

Het doel: Aan het eind van het spel wint de rijkste speler. Het geld dat tijdens het spel wordt verdiend zal echter moeten worden geïnvesteerd om meer opbrengsten te genereren.

Voorbereiding: Volgens een vaste beginopstelling krijgen alle spelers een handelskolonie, een pand in Amsterdam en de macht in een goederensoort. Alle kaartjes worden geschud. Iedere speler krijgt alle 24 fiches van zijn kleur. Elke speler begint met een kapitaal van maar liefst 400.000 florijnen.

fiches

Een spelbeurt: Om beurten hebben de spelers de burgemeester in hun familie. De burgemeester krijgt de 3 schijven en de veilingklok. Eén voor één trekt de speler kaarten van de stapel. Is het een zandloper-kaart dan wordt direct een speciale aktie uitgevoerd. Is het geen zandloper-kaart, dan legt de speler de kaart op één van de schijven. Zodra alle 3 de schijven een kaart hebben, worden de akties uitgevoerd:

De aflegschijf Het kaartje dat op deze schijf wordt gelegd, gaat ongebruikt uit het spel. Het is dus zaak de juiste keuze te maken. Aangezien de kaartjes één voor één worden getrokken is het maken van die keuze vrij lastig.

De burgemeesterschijf Het gespeelde kaartje geeft de speler die aan de beurt is het recht om enkele fiches op het bord te plaatsen of te verplaatsen. Daarmee worden nieuwe koloniën gesticht, panden in Amsterdam gebouwd, of de macht op de goederenmarkten uitgebreid.

De veilingschijf Het gespeelde kaartje wordt met behulp van de veilingklok geveild. De veilingklok wordt opgewonden en begint langzaam terug te tellen. Wie als eerste op de klok slaat en de wijzer stilzet, koopt het kaartje voor de aangegeven prijs. Als de klok helemaal is afgelopen verdwijnt het kaartje ongebruikt uit het spel.

De veilingklok: De veilingklok heeft een opwindmechanisme en werkt dus zonder batterijen. Het prototype heeft enkele tests niet doorstaan, dus we kunnen ervan uitgaan dat de klok nu wel sterk genoeg is. Het zwakste deel lijkt mij de wijzer.

de nieuwe veilingklok

Het spelbord: In het midden van het spelbord staan vier wijken in het oude Amsterdam, gescheiden door grachten: Nieuwe Zijde, Oude Zijde, Grachten en Lastage. Om Amsterdam zie je de wereldkaart verdeeld in vier gebieden: East Indies, Far East, Africa en America's. Aan de onderzijde van het bord is de goederenmarkt voor vier goederen: suiker, edelstenen, specerijen en zijde. De rest van de rand van het bord vorm een tijdbalk van 1579 tot en met 1666. (Aan het eind van de spelregels wordt een historisch overzicht gegeven van de opvallende gebeurtenissen in deze jaren). De grote pion wordt verplaatst over deze tijdbalk als er een zandloperkaartje wordt getrokken en daarmee wordt een speciale aktie geactiveerd.

het spelbord

De kaartjes: De kaartjes zijn grofweg in vier groepen te verdelen:

Zandloperkaartje De pion op de tijdbalk wordt een vak verder verplaatst en daarmee worden soms speciale akties in werking gesteld. Zo kunnen de spelers bijvoorbeeld geld krijgen of lenen, er kunnen koloniën worden gesticht of verloren gaan of er kan een scoringsronde plaatsvinden.

Goederenkaartje Met dit kaartje kun je je macht op de goederenmarkten in totaal 3 posities verbeteren. Je mag zelf weten hoe je dat verdeelt, maar je moet het minimaal over 2 markten verdelen.

Handelspostkaartje Met dit kaartje mag je een handelspost stichten volgens de aangegeven condities. Dat wil zeggen in het aangegeven werelddeel (links) of voor de aangegeven goederensoort (rechts). Tevens mag je daarmee op een van de goederenbanen een vakje opschuiven.

Amsterdamkaartje Met dit kaartje mag je een pand in Amsterdam bouwen volgens de aangegeven condities. Dat wil zeggen in de aangegeven wijk(en). Tevens mag je daarmee op een van de goederenbanen een vakje opschuiven.

Scoringsronde: Acht keer tijdens het spel vindt er een scoringsronde plaats. Er kan op drie verschillende gebieden worden gescoord en aan het eind van het spel op zelfs alle drie de gebieden: de goederenmarkt, de panden in Amsterdam en de handelsposten in de koloniën. Op elk van deze gebieden strijden de spelers op 4 deelgebieden. Telkens de 2 beste spelers op deze deelgebieden verdienen geld. Zo verdien je bijvoorbeeld geld als je de meeste handelsposten in de Far East hebt, of het verst gevorderd bent op de suikermarkt. In Amsterdam geldt nog een speciale, maar niet onbelangrijke, regel: de grootste groep panden is bepalend voor de beste speler. Om tot een groep te behoren dienen de panden aan elkaar te grenzen. Alleen de grootste groep per speler wordt beoordeeld.

Bonussen: Tijdens het spel kunnen de spelers bonussen verdienen.

• Heb je in alle goederenmarkten ten minste het tweede hokje bereikt, dan mag je een gratis pand in Amsterdam bouwen.
• Heb je in alle werelddelen een handelspost, dan verdien je meteen 100.000 florijnen.
• Heb je in alle Amsterdamse wijken een pand, dan verdien je ook 100.000 florijnen.
• Heb je aan beide zijden van een brug in Amsterdam een pand, dan verdien je 40.000 florijnen.

Het einde: Zodra het jaar 1665 bereikt is en alle kaartjes op zijn, wordt de pion op het jaar 1666 gezet. Daar vindt nog één grote scoring plaats. Vervolgens lossen de spelers eventuele leningen af en tellen hun geld. De rijkste speler is de winnaar.

Waardering: Het spel ziet er prima uit en heeft volgens mij voldoende keuze mogelijkheden en net voldoende onvoorspelbaarheid. Het lijkt mij op het eerste gezicht een beetje op een kruising tussen Stephenson's Rocket en Union Pacific. De veilingklok maakt het geheel natuurlijk nog interessanter. Ik denk dat dit wel eens een uitstekende combinatie zou blijken te zijn. Inmiddels heb ik het spel een keer gespeeld en dat is me prima bevallen ! Het spel speelt lekker spel, dus weinig wachttijden voor de spelers. Dat komt ook omdat je voortdurend betrokken bent bij de veiling. Het is wel onhandig om de klok te plaatsen, aangezien het spelbord in het midden en dus in de weg ligt. Het spel is geschikt voor de familie maar ook voor veel-spelers. Het biedt voldoende tactische mogelijkheden en is toch niet complex. Een topper.

Spelmateriaal: Het spelmateriaal ziet er prima uit. De doos is van een zeer handzaam formaat, net als de doos van Mind Power. De speelkaartjes zien er verzorgd uit, maar zijn een beetje klein. De fiches zijn van karton, maar van goede kwaliteit. Het spelbord is in vieren gedeeld en is niet overdreven groot. Waarom gekozen is voor 3 schijven in plaats van een klein spelbordje is me niet helemaal duidelijk. De veilingklok werkt prima en maakt een ratelend geluid. De spelregels zijn goed leesbaar geschreven; de bonussen die te verdienen zijn tijdens het spel lijken echter een beetje een sluitstuk. Het lijkt alsof ze terloops worden genoemd. Misschien hadden ze ook nog ergens op het spelbord vermeld kunnen worden. Tevens staat in de spelregels niet vermeld dat het bedrag op de veilingklok met 1.000 vermenigvuldigd dient te worden ! Het speelgeld is niet erg goed verdeeld. Er zal zeer regelmatig gewisseld moeten worden, omdat de bank anders niet kan uitkeren.

Strategie: Zoals we gewoon zijn van ontwerper Reiner Knizia moet je je aandacht verdelen over vele fronten en je kunt per keer maar zo weinig doen. De scores op zich zijn wel duidelijker dan in de meeste andere van zijn spellen: gewoon de meerderheid zien te halen. Een leuke bijkomstigheid is de verplichting van groepsvorming in de Amsterdamse wijken, maar ook dat je rekening moet houden met de bruggen. De bonussen proberen te stimuleren dat je je aandacht verdeeld over alle gebieden. Het lijkt erop dat de goederenmarkt het belangrijkste onderdeel is. Deze levert namelijk een extra score-ronde op en wordt tevens als eerste gewaardeerd, zodat je sneller over extra geld beschikt. De prijzen op de veiling zullen niet snel onder de 140 dalen, aangezien het de investering meer dan waard is. Geef echter niet veel meer uit dan 240, want dan verdien je het nooit terug. Denk erom dat tegen het einde van het spel enkele fiches van het bord moeten worden genomen. Je kunt dan voor de keuze komen te staan dat je een bonus moet terugbetalen of de meerderheid moet opgeven. De groepsvorming van de pakhuizen in Amsterdam blijkt niet zo heel belangrijk te zijn, omdat de hoeveelheid huizen maar beperkt is. Een enkele keer zul je zo naast inkomsten kunnen grijpen, maar die heb je waarschijnlijk met de bruggen-bonussen al terugverdiend.

Logbestand van een compleet spel met 3 spelers

by Ronald Hoekstra - 2000

Met dank aan Jumbo voor een recensie exemplaar