Spelbeschrijving

Charlemagne / Krieg und Frieden

Introductie: Rond het jaar 850 beleeft het uitgestrekte keizerrijk van Karel de Grote turbulente tijden. De keizer is zelf helaas een wankelmoedig heerschap en hij regeert met zwakke hand. De spelers zijn door hem aangestelde vorsten en hebben de ondankbare taak om de problemen, die het rijk teisteren, het hoofd te bieden. Bij keizerlijk decreet is  besloten om als teken van streven naar vrede een kathedraal te bouwen. Degene die de grootste bijdrage aan de kathedraal levert, krijgt de meeste keizerlijke zegels en wordt daarmee de raadgever van de keizer.

het spelmateriaal (bron: 999Games)

Voorbereiding: Het spelbord wordt neergelegd en elke speler begint met 2 boederijen op het bord en krijgt 4 lotkaarten, 8 machtkaarten en 1 informatiekaart. De speler die de lotkaart 'oproer' met een stenen kruis heeft, begint het spel.

informatiekaart

Een spelbeurt: Het spel is verdeeld in jaren en elk jaar in 4 seizoenen. In elk jaar proberen de spelers het hoofd te bieden aan een van de problemen in het keizerrijk. De spelers zelf bepalen welk probleem dat zal zijn. Degene die het probleem uiteindelijk oplost, krijgt een of meerdere zegels van de keizer en mag eventueel meebouwen aan de kathedraal.

lotkaarten: oproer, hongersnood, belastingheffing en oorlog

Winter

In de winter wordt het nieuwe probleem bepaald. In het eerste jaar is dat altijd het neerslaan van een oproer. In de navolgende jaren mag degene die het vorige probleem oploste, het nieuwe probleem aandragen. De andere spelers hebben dan nog de gelegenheid ten koste van een reeds verdiend privilege een ander probleem voor te dragen. Afhankelijk van het soort probleem hebben de diverse machtkaarten verschillende waardes. Zo zullen bij een hongersnood de boeren veel punten waard zijn, terwijl bij een oorlog de ridders natuurlijk voorop komen. Daarnaast zijn er nog de edelen en de ambachtslieden die mee kunnen helpen bij belasting innen en het neerslaan van een oproer.

Lente

De spelers bieden om beurten machtkaarten om te bepalen wie de meeste inspanning levert om het probleem op te lossen. Degene die uiteindelijk de hoogste waarde aan machtkaarten heeft gespeeld, lost het probleem voor de keizer op. Afhankelijk van een teken op de probleemkaart verdient hij daarvoor een privilege of mag hij meebouwen aan de kathedraal. Daarnaast verdient hij een of meerdere keizerlijke zegels. (De laatste delen van de kathedraal zijn meer zegels waard en tevens is het aantal ingezetten ambachtslieden van belang).

machtkaarten: boeren, ambachtslieden, ridders en edelen

Zomer

Met de overgebleven machtkaarten kunnen de spelers nu om beurten acties uitvoeren. Er kunnen nieuwe boerderijen worden gebouwd, de ambachtslieden kunnen de bouw van de kathedraal gaan voorbereiden, de ridders kunnen uit plunderen gaan (en daarmee naburige boerderijen platbranden) en de edelen kunnen naburige ridders omkopen.

Herfst

De spelers ontvangen inkomsten, afhankelijk van het aantal privileges en het aantal boerderijen. De inkomsten bestaan uit nieuwe machtkaarten. Indien een speler slechts 1 kaart ontvangt en er vervolgens maximaal 5 heeft, mag hij de keizerlijke genade inroepen en daarmee de helft van de kaarten van een andere speler trekken. De benadeelde speler krijgt ter vergoeding een privilege van de keizer. Aan het eind van de herfst mag niemand meer dan 10 machtkaarten bezitten.

privileges

Het einde: Zodra de kathedraal is afgebouwd, is het spel direct ten einde. De speler met de meeste keizerlijke zegels wint het spel. Bij een gelijke stand is het aantal overgebleven machtkaarten nog van invloed.

Waardering: Het spel ziet er voortreffelijk uit (op enkele schoonheidsfoutjes in de spelregels na). Je zult het echter enkele malen moeten spelen om het spelsysteem te gaan waarderen. Je hebt namelijk soms het gevoel dat het spel zichzelf speelt, omdat het in de meeste gevallen vrij logisch is wat je met de kaarten die je hebt gekregen moet gaan doen. Toch kun je meer sturen dan je op het eerste gezicht denkt. En als je je er van bewust bent dat het spel vaak in de laatste beurt beslist zal worden, zul je daar je strategie op af moeten stemmen. Aanrader.

Opmerking Spelmagazijn: Een van de schoonheidsfoutjes in de spelregels vormen de seizoenen. Deze heten: winter, voorjaar, zomer en herfst. In plaats van voorjaar had me lente logischer geleken, of dan toch in ieder geval najaar in de plaats van herfst.

Gerard Mulder (de ontwerper) vertrouwde mij de volgende twee variaties toe voor gevorderde spelers:
1) Laat iedere speler zijn basismachtkaart elke ronde zelf uitkiezen, in plaats van deze willekeurig te geven. Op deze manier kun je dus het geluk een handje helpen, als je maar steeds niet de juiste kaarten krijgt.

2) Geef bij het bouwen van een kathedraalstuk ook een privilege. Dit zorgt ervoor dat er meer machtkaarten in omloop zijn en dat er vaker gebruik wordt gemaakt van de mogelijkheid om het probleem te veranderen. Ik denk dat dit inderdaad een hele belangrijke invloed op het spel zal hebben. 

Strategie: Bij de eerste paar spellen die je speelt, zal er al snel aan de kathedraal gebouwd gaan worden, bij latere spellen, zal dat volgens mij niet het geval zijn. Door middel van de andere lotkaarten probeer je eerst een voorsprongetje op te bouwen, zodat niet alle spelers meer in de laatste beurt kunnen winnen. Dit is niet eenvoudig, aangezien je in een goed geplande actie in de laatste beurt maar liefst 6 zegels kan verkrijgen. Het is dus belangrijk te sturen wie de laatste ronde wint. Ben je dat zelf niet, dan in ieder geval iemand met weinig ambachtshoeven, zodat hij niet al te veel zegels krijgt. Verder is het zaak om goed op te letten tijdens de biedrondes. Daar krijg je namelijk een kijkje in de kaarten van de tegenstanders, zodat je plunderacties beter gestuurd kunnen worden. Af en toe is het zinvol om met enkele ridders te bieden en die weer terug te nemen. Nu weet iedereen dat je sterk bent en zal niet zo snel komen plunderen. De verdeling van de machtkaarten die je krijgt, beïnvloeden het spel behoorlijk. Als je in het begin bijna geen boeren krijgt, dan kun je geen nieuwe boerderijen bouwen en dus krijg je minder nieuwe machtkaarten. Je kunt nu dus proberen te plunderen bij de buren of bieden voor een graanprivilege. Krijg je te weinig ridders, dan is het verstandig veel van de naburige ridders om te kopen om plunderingen te voorkomen. Ook de keuze van de privileges is belangrijk. De meest geliefde zijn de ridders en de boeren. Soms is het dus verstandiger om een van de andere privileges te kiezen. Niet alleen voorkom je daarmee dat ze snel worden afgepakt, je kunt ze later in het spel ook makkelijker gebruiken of de probleemkaart te wijzigen. Tot slot wil ik nog opmerken dat je goed moet afwegen wat het oplossen van een keizerlijk probleem je waard is. Vergooi niet al je kansen voor de rest van het spel om zonodig 1 keizerlijke zegel te krijgen.

Links:

• Franz Vohwinkel

• FunAgain postorder

• Spellink  (in een nieuw venster) voor andere recensies over Charlemagne.

Naar overzicht van spelbeschrijvingen

Met dank aan Enrico voor het bijwerken van de pagina en de afbeeldingen